Onbedoelde overbehandeling
In de dagelijkse praktijk slagen we er nog onvoldoende in om tijdig behandelgrenzen en wensen te bespreken. Het gevolg is dat in een acute situatie – zoals op de spoedeisende hulp – vaak onder druk beslissingen worden genomen. Dit leidt tot onbedoelde overbehandeling, verschil van inzichten tussen patiënten, naasten en zorgverlener, en in het ergste geval: overlijden onder ongewilde omstandigheden.
Dit voorkom je door kwetsbare ouderen, aan het begin van de zorgketen, voorafgaand aan een acute situatie, te begeleiden in de besluitvorming over de haalbaarheid en wenselijkheid van behandelingen.
Resultaten gebruik Gesprekshulp Behandelgrenzen
Dit project wordt financieel ondersteund door het Zorginstituut en heeft als doel de mate van passende zorg te vergroten door kwetsbare ouderen te ondersteunen in de besluitvorming over behandelgrenzen. Ter ondersteuning van de besluitvorming is de gesprekshulp Behandelgrenzen ontwikkeld om patiënt en zorgverlener beter in staat te stellen samen een goed besluit te nemen over de behandelgrenzen en wensen in een niet acute situatie.
Vanaf eind 2021 hebben verschillende huisartsenpraktijken in de regio’s Alkmaar, Amsterdam en Uden samen met het aanverwante ziekenhuis praktijkervaring opgedaan met de besluitvorming over behandelgrenzen, ondersteund met de gesprekshulp Behandelgrenzen.
-
+1.777 gesprekshulpen Behandelgrenzen uitgereikt
-
+35 zorgverleners getraind in Samen Beslissen rondom behandelgrenzen
-
Samen Beslissen op de agenda gezet in deelnemende regio’s
-
In huisartspraktijken zonder POH-ouderen was tijd en ruimte om behandelgrenzen gesprekken te voeren, die anders niet gevoerd zouden zijn
-
Gesprekshulp gaf zorgverleners een handig haakje om het gesprek over behandelgrenzen te openen
-
Door het onderwerp op tijd aan te snijden kreeg de patient tijd om na te denken over wensen, voordat men in een acute situatie terecht kwam
-
Zorgverleners hadden het gevoel een beter geïnformeerde patient voor zich te hebben, die daardoor ook een betere beslissing kon maken.
-
Praten over behandelgrenzen vraagt een verandering in de eerste lijn van reactief naar proactief werken. Daarnaast kostsen deze gesprekken tijd. Zorgverleners hebben daar niet altijd voldoende ruimte voor.
-
Er is geen ‘one size fits all’ oplossing als het gaat om gesprekken over behandelgrenzen. Het werkproces is per praktijk, vakgroep, poliklinisch/klinisch en per persoon anders.
-
Het is lastig om voldoende data over behandelkeuzes en verwijsfrequentie te verzamelen.
-
In sommige organisaties moest het project concurreren met andere initiatieven. De tijd en mogelijkheid om aan dit project te besteden was daardoor beperkt.
Conclusies
- Samen met ouderen beslissen over behandelgrenzen leidt tot een grotere mate van passende zorg.
- Het thema is op de agenda gezet.
- Patiënten waren beter geïnformeerd en hebben over het thema nagedacht vóórdat ze in een acute situatie terechtkwamen
- Zorgverleners hadden een haakje om het gesprek te openen
- Zorgverleners voerden in de eerste lijn gesprekken die ze anders niet gevoerd zouden hebben.